Τετάρτη, 02 Νοε 2016

Ομιλία Θανάση Βακάλη στην εκδήλωση του Κύκλου Ιδεών στη Λάρισα

αρθρο του:

Το κείμενο αποτελεί την ομιλία του Θανάση Βακάλη στην εκδήλωση του Κύκλου Ιδεών στη Λάρισα, με θέμα «Θεσμική εκτροπή και οικονομικό αδιέξοδο. Οι προϋποθέσεις της εθνικής ανάκαμψης» με τον Χρήστο Χωμενίδη και τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Τη συζήτηση συντόνιζε ο Ανδρέας Γιουρμετάκης (31.10.2016)


Πριν λίγες μέρες ήρθε στο προσκήνιο μέσω ενός αρθρογράφου σε έγκριτο δημοσιογραφικό site η Rand Ayn, μια κατά πολλούς αμφιλεγόμενη συγγραφέας στην Αμερική, η οποία στο βιβλίο της «Ο Άτλας επαναστάτησε» αναφέρει:

«Αν διαπιστώσετε ότι οι συναλλαγές σας δε γίνονται με οδηγό την κοινή συναίνεση αλλά τον καταναγκασμό, αν διαπιστώσετε ότι για να παράγετε χρειάζεστε την άδεια ανθρώπων που δεν παράγουν τίποτα, αν διαπιστώσετε ότι το χρήμα ρέει  σε ανθρώπους που εμπορεύονται χάρες και όχι αγαθά,  αν διαπιστώσετε ότι οι άνθρωποι πλουτίζουν περισσότερο με τη δωροδοκία και την επιρροή παρά με την εργασία και ότι οι νόμοι δεν προστατεύουν εσάς αλλά τη διαπλοκή, αν διαπιστώσετε ότι η διαφθορά ανταμείβεται και η τιμιότητα έχει γίνει αυτοθυσία, τότε μπορείτε να συμπεράνετε ότι η κοινωνία σας είναι καταδικασμένη».

Κυρίες και κύριοι, δεν ξέρω αν το κείμενο που μόλις σας διάβασα σας θυμίζει λίγο Ελλάδα, πάντως ζούμε μια περίοδο της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας όπου η κοινωνία, η οικονομία και οι θεσμοί έχουν ευθυγραμμιστεί πλήρως σε μια πορεία  σταθερής πτώσης. Μια πορεία που συνεχίζει να μη δείχνει κανένα σημάδι ανάκαμψης, ούτε στο άμεσο ούτε στο έμμεσο μέλλον. 

Ζούμε μια περίοδο όπου κοινωνία, οικονομία και θεσμοί έχουν ευθυγραμμιστεί σε μια πορεία σταθερής πτώσης.

Η Ελλάδα μοιάζει σήμερα αθωράκιστη στην εξωτερική συγκυρία, σχεδόν παραδομένη. Οι όποιες αντιδράσεις της μοιάζουν φλεγματικές, υστερικές και άνευρες. Ο μέσος ελληνικός νους, αντιλαμβάνεται το αδιέξοδο του ρουά ματ και είναι έτοιμος ν’ αδρανοποιηθεί, ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι, αρέσκονται στα ψέματα και στη δημαγωγία και τάσσονται σε στρατόπεδα που θολώνουν και πολώνουν την ατμόσφαιρα

Όμως ας ερευνήσουμε κατ' αρχάς τις αιτίες του φαινομένου για να προχωρήσουμε έπειτα σε συγκεκριμένες προτάσεις ανατροπής του. Όντας δέσμιος της διαλλακτικής μου σκέψης, δε μπορώ παρά να ξεκινήσω από την οικονομία η οποία πιστεύω ότι είναι και η κινητήρια δύναμη πολλών. Την παγκόσμια οικονομία πρωταρχικά και ακολούθως την εγχώρια.

Η παγκόσμια οικονομία λοιπόν κινείται με τους γνωστούς κανόνες της αγοράς, της επιχειρηματικότητας, του σκληρού και δημιουργικού ανταγωνισμού, της καινοτομίας, της ποιοτικής και ποσοτικής εξέλιξης των αγαθών. Αναγνωρίζει εμπράκτως και ενθαρρύνει το δούναι και λαβείν και σε αναγκάζει να στοχεύεις στο «win». Στους πιο ισχυρούς δε,  επιτρέπει μια ευελιξία, να κινούνται πιο συχνά στο «win-win».

Στη χώρα μας το οικονομικό μοντέλο που εφαρμόζεται, μοιάζει από αυτιστικό ως ολίγον αναρχικό. Δε μπορεί να συντονιστεί και ν’ ακολουθήσει το παραπάνω μοντέλο. Γιατί άραγε; Αξίζει να σημειωθεί ότι αναφερόμαστε σε μια χώρα που βρίσκεται στην πλέον αξιοζήλευτη γεωπολιτική θέση. Θέση που της προσφέρει ανέξοδα δύο πυλώνες εσαεί ανάπτυξης, του πρωτογενούς τομέα και του τουρισμού.

Σε επίπεδο λεκτικό βέβαια, υπήρχαν και υπάρχουν πομπώδεις υποσχέσεις υπέρ της ανάπτυξης. Ανάπτυξη όμως δεν είδαμε και ούτε αναμένεται να δούμε στο άμεσο μέλλον. Αντίθετα στη χώρα μας τι βλέπουμε; Βλέπουμε η καινοτομία, η υγιής επιχειρηματικότητα, η συνέπεια σχεδόν να τιμωρούνται στο βωμό μιας απλουστευτικής λογική συμψηφισμών χάριν των αριθμών δηλαδή και ταυτόχρονα βλέπουμε, οι κανόνες που επιβάλλονται να ευνοούν αυτόν που δεν είναι συνεπής, τον ανέντιμο, αυτόν που δεν έχει θωρακίσει τα οικονομικά της επιχείρησής του, αυτόν που επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη, όντας σίγουρος ότι το κράτος μπορεί να παρεμβαίνει στην οικονομία, επιβραβεύοντας επί της ουσίας την κακή διαχείριση.

Σήμερα οι θεσμοί υποτάσσονται, σε βαθμό εκφυλισμού, στα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.

Κατά κάποιον τρόπο θα μπορούσε να πει κάποιος ότι συμβάλλουν κι αυτοί στην ανάπτυξη. Αλλά σε ποια ανάπτυξη; Στην ανάπτυξη της παραοικονομίας, της κακοδαιμονίας, της αισχροκέρδειας και της εγχώριας μιζέριας. Και βέβαια η επιβίωση αυτών των ομάδων, προστατεύεται από το θεσμικό μας πλαίσιο. Το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης, δεν έγινε στη βάση της εγκαθίδρυσης ενός αξιακού συστήματος που να προασπίζεται δηλαδή και να θωρακίζει το πολίτευμα και τους νόμους. Έγινε στη βάση ενός πελατειακού μοντέλου που εξυπηρετούσε πολιτικοοικονομικούς συσχετισμούς.  Είμαστε δε σήμερα σε μια χωροχρονική στιγμή όπου οι θεσμοί υποτάσσονται, τολμώ να πω σε βαθμό εκφυλισμού, στα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Οι θεσμοί και το προσωπικό των θεσμών στηρίζουν τα συμφέροντα των ολίγων και εκλεκτών και εκείνοι με τη σειρά τους ανταποδίδουν την αντίστοιχη φροντίδα.

Στην περίπτωση δε που κάποιοι εκ των θεσμών επιτελέσουν με ορθό τρόπο το έργο τους, βάλλονται ασύστολα κυρίως από την πολιτική ηγεσία με σκοπό και πάλι την υποταγή τους και τη χειραγώγησή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα τελευταία γεγονότα σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ για το ζήτημα των τηλεοπτικών αδειών.

Από τη μια λοιπόν τα παραθυράκια για εύκολο και γρήγορο πλουτισμό κι από την άλλη η διαφθορά των θεσμών με τους εκπροσώπους αυτών να τη μεταλαμπαδεύουν. Και τίθεται το ερώτημα: Ποια θα πρέπει να είναι η παιδεία ενός λαού ώστε ν’ αντισταθεί σε αυτό; πόσο χαμηλός ή πόσο γεμάτος θα πρέπει να είναι ο εγωισμός του ώστε ν’ αρνηθεί; Τί βάθους πρέπει να είναι οι ηθικές του ρίζες  ώστε να μη λυγίσει στους πειρασμούς όταν αυτοί γίνονται μονόδρομος;

Να λοιπόν πώς μετά από τη θεσμική εκτροπή ξεπροβάλλει και η ηθική καταρράκωση, η σήψη των κοινωνικών ιστών, η λήθη της  αλληλεγγύης και της στοιχειώδους ανθρωπιάς και ως λέξεις και ως εφαρμογές. Να λοιπόν πώς οδηγείται ένας ολόκληρος λαός από το μετεωρισμό στην αμφιθυμία. Από την οργή στον ωχαδερφισμό. Από την απάθεια ως προς το συλλογικό, στην αδράνεια, στην αδιαφορία και τελικά στον ατομισμό. Ένας λαός που κάποτε επαίρετο για τη δημιουργικότητά του, την ευελιξία του και την ευφυΐα του.

Κι όλα αυτά γιατί: Όλα αυτά επειδή δε δημιουργήθηκαν μηχανισμοί αποτελεσματικής εφαρμογής των νόμων. Επειδή δε θεσπίστηκαν σταθεροί κανόνες του παιχνιδιού κι επειδή δεν έγινε εφικτό ν’ απεξαρτηθεί η λειτουργία του Δημοσίου από τα πολιτικά κόμματα.

Με απλά λόγια, δεν άλλαξε το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της οικονομίας και του κράτους. Σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης, με ραγδαίες αλλαγές στον καταμερισμό εργασίας και της οικονομικής δραστηριότητας γενικότερα, ο κρατικός μας μηχανισμός συνεχίζει να λειτουργεί στα πλαίσια που είχαν δομηθεί στην περίοδο της δικτατορίας.

Η πραγματικότητα λοιπόν είναι λίγο ως πολύ πλέον κατανοητή σε όλους. Βιώνουμε με βίαιο τρόπο όλες αυτές τις αστοχίες και όλη την έλλειψη συνεκτικής λογικής, στρατηγικής και κατεύθυνσης. Αν ξέραμε πού θέλαμε να πάμε θα ήταν περισσότερο εύκολο να ερμηνεύσουμε όλα τα σημερινά δεδομένα. Νιώθω όμως ότι απλά δεν ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε και είμαστε υποχρεωμένοι να προχωράμε θεωρώντας τα δεδομένα ως παραδοχές.

Κυρίες και κύριοι, διαβάζοντας μια μελέτη για της τάσεις ανάπτυξης των επιχειρήσεων στην Αμερική, στάθηκα σε μια πολύ ενδιαφέρουσα φράση που αποτελεί οδηγό για κάθε μορφή επιχειρηματικότητας αλλά κάνοντας και μια διαφορετική προβολή και για κάθε μορφή οργάνωσης του κράτους και της οικονομίας, ειδικά όταν αυτό βρίσκεται σε μια τέτοια οριακή κατάσταση.

Η φράση αφορά στην αντίληψη που έχουμε για την ανάπτυξη και πώς αυτή ενσωματώνεται στη στρατηγική μιας επιχείρησης. Συνοπτικά θα έλεγε ότι εντοπίζει το σημαντικότερο λάθος που κάνουμε όταν σχεδιάζουμε την επόμενη μέρα.  Αναφέρει ότι «η ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται πρώτα πάνω στην περαιτέρω εξέλιξη  των δυνατών σημείων που έχει μια επιχείρηση και όχι πάνω στη διόρθωση των αδύνατων σημείων, κάτι που απαιτεί περισσότερο χρόνο, ενέργεια και πόρους».

Δε σας κρύβω ότι διαβάζοντας την εν λόγω φράση σκέφτηκα το λάθος που κάνουμε σήμερα στην Ελλάδα, προσπαθώντας απλά να διορθώσουμε αυτά που θεωρούμε ως προβλήματα και αφήνοντας στην άκρη τα μοναδικά στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να μας τραβήξουν προς τα πάνω. Σε αυτή τη λογική θέλω να σταθώ  για τη δική μου οπτική, για τις προϋποθέσεις της εθνικής ανάκαμψης, που είναι και το βασικό μας ζητούμενο.

Η σταθερότητα είναι ίσως σήμερα το βασικό ζητούμενο.

Θα μου επιτρέψετε να μιλήσω μ’ έναν διπλό ρόλο: Αυτόν ενός ανθρώπου που ασχολείται εδώ και χρόνια με τον πρωτογενή τομέα και αυτόν του Προέδρου ενός επιτυχημένου επιχειρηματικού μοντέλου που δημιουργήθηκε και αναπτύσσεται μέσα στην εποχή της οικονομικής κρίσης.

Με αυτή λοιπόν την εμπειρία μου, ήθελα να σταθώ στην οπτική μου για την επόμενη μέρα, τις προϋποθέσεις για μια πραγματική πορεία ανάκαμψης. Θα στηρίξω τις προτάσεις μου σε δυο βασικές έννοιες: Στην έννοια της σταθερότητας και στην έννοια της ευελιξίας.

Η σταθερότητα είναι ίσως σήμερα το βασικό ζητούμενο, είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο θα πρέπει να χτιστεί η επόμενη μέρα. Πρώτιστα απαιτείται σταθερότητα στους κανόνες. Σήμερα ζούμε μια πρωτοφανή κατάσταση, να μην ξέρουμε πώς θα φορολογηθούμε για το έτος που πέρασε. Δημιουργούμε μια στρατηγική ανάπτυξης πάνω σε κανόνες που μπορούν να ανατραπούν με μια Υπουργική Απόφαση  ή με μια απλή τροποποίηση ενός νόμου.

Ανάπτυξη λοιπόν ίσον σταθεροί κανόνες για όλους. Απαιτείται άμεσα: Ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο, μια σταθερή λειτουργία της αγοράς και μια σταθερή λογική για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων είτε μέσω τραπεζικού δανεισμού είτε μέσω αναπτυξιακών νόμων. Παράλληλα απαιτείται και σταθερότητα στους θεσμούς. Την ίδια στιγμή λοιπόν απαιτούνται σταθερές δομές για τους θεσμούς λειτουργίας, ελέγχου και εποπτείας της αγοράς και η στελέχωσή τους με ανθρώπους που θα πληρούν μόνο το κριτήριο της γνώσης και της ικανότητας.

Παράλληλα χρειαζόμαστε και ένα μόνιμο σταθερό πλαίσιο για την ασφάλιση, περνώντας επιτέλους στο μοντέλο των τριών πυλώνων που είναι η μόνη προφανής λύση. Βασική προϋπόθεση όμως για τα παραπάνω, είναι και η σταθερότητα στην κατεύθυνση του κράτους.

Χρειαζόμαστε μια σαφή κατεύθυνση ως κράτος και ως Δημόσια Διοίκηση. Πρέπει να ξέρουμε επιτέλους πού θέλουμε να φτάσουμε για να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε μια συνεκτική στρατηγική και τους κανόνες που θα μας οδηγήσουν εκεί. Χρειαζόμαστε για παράδειγμα ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα; Ή θέλουμε να είμαστε μια χώρα που παράγει υπηρεσίες;

Δε μπορούμε χωρίς να είμαστε ευέλικτοι να είμαστε ανταγωνιστικοί και τελικά ν’ αναπτυσσόμαστε.

Θέλουμε να ενισχύσουμε την εγχώρια παραγωγή ή απλά θ’ αλλάζουμε κατεύθυνση ανάλογα με το πώς βγαίνουν τα νούμερα ή όχι; Η απάντηση υπό το δικό μου πρίσμα είναι προφανής: Χρειάζεται άμεση ενίσχυση του  πρωτογενούς τομέα με δημιουργία μιας σταθερής κατεύθυνσης για την παραγωγή ποιοτικών, πλήρως ανταγωνιστικών προϊόντων στη διεθνή αγορά. 

Παράλληλα όμως και ο τομέας του τουρισμού για μένα πρέπει να παραμείνει ο βασικός πυλώνας ανάπτυξης. Με την παραδοχή αυτών των βασικών πυλώνων ανάπτυξης, πρέπει να σχεδιάσουμε και τους ανάλογους κανόνες για την υποστήριξή τους.

Περνάω στη δεύτερη έννοια που ανέφερα, την ευελιξία. Η ευελιξία μπορεί φαινομενικά να αντίκειται στο ζητούμενο της σταθερότητας, αλλά πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι διεθνείς τάσεις, έρχονται γρήγορα και πάντοτε δημιουργώντας νέα δεδομένα. Δε μπορούμε χωρίς να είμαστε ευέλικτοι να είμαστε ανταγωνιστικοί και τελικά ν’ αναπτυσσόμαστε.

Χρειάζεται λοιπόν ευελιξία και στους κανόνες. Οι κανόνες πρέπει την ίδια στιγμή να βάζουν ένα σταθερό πλαίσιο να προβλέπουν όμως εν τούτοις μια μεγάλη ευελιξία όταν αυτό απαιτείται για την εφαρμογή τους. Και δεν εννοώ να ξεχωρίζουμε  και να δημιουργούμε παραθυράκια. Θα σας το πω με το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα που αφορά την επιχειρηματική ανάπτυξη του ΘΕΣγάλα.

Η εγκατάσταση των αυτόματων πωλητών μας έφερε αντιμέτωπους με μια δαιδαλώδη γραφειοκρατία, γιατί δεν είχε ποτέ προβλεφθεί αυτή η εξέλιξη της αγοράς διανομής καταναλωτικών προϊόντων. Τέσσερα χρόνια μετά, δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα. Θα πρέπει λοιπόν οι κανόνες να προβλέπουν και να ενσωματώνουν την εξέλιξη και τις διεθνείς τάσεις.

Απαραίτητη όμως είναι η ευελιξία ως κεντρική έννοια και στη σχέση επιχειρηματικότητας – κράτους αφού το κράτος απενοχοποιήσει την επιχειρηματικότητα. Ζητάμε τη συνέχιση της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα όταν για να λειτουργήσει και μόνο μια επιχείρηση, θα πρέπει να χάσει πολύ χρόνο, ενέργεια και πόρους μόνο για την ίδρυσή της.

Τα τελευταία δυο χρόνια, έχουμε κάνει πολλά βήματα πίσω. Η εξάλειψη της γραφειοκρατίας δεν είναι ένα απλό πάγιο αίτημα που απλά έχουμε συνηθίσει να επαναλαμβάνουμε με κάθε αφορμή. Αντίστοιχα, χρειάζεται ευελιξία στην ίδια τη λειτουργία της αγοράς. Οι κανόνες πολύ συχνά δε λαμβάνουν υπ' όψιν την πραγματικότητα.

Παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι η πολιτεία σήμερα δεν έχει εξετάσει, ενώ όφειλε άμεσα, την εσωτερική στάση πληρωμών που έχει κηρύξει παγώνοντας στις επιστροφές φόρων και την καταβολή ΦΠΑ ώστε να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. 

Λειτουργούμε σαν υπνωτισμένοι, χωρίς αμφισβήτηση, χωρίς ανάγκη για αναζήτηση της αλήθειας.

Τέλος θα ήθελα ν’ αναφερθώ και στην ευελιξία που απαιτείται για τη δημιουργία της εκπαίδευσης και της κατάρτισης ως βασικού μοχλού ανάπτυξης. Μια μεγάλη παθογένεια της ελληνικής Διοίκησης είναι ότι δεν ευθυγραμμίζει τα δεδομένα της οικονομίας με αυτά της εκπαίδευσης. Δεν υποστηρίζω σε καμία περίπτωση ότι θα πρέπει η οικονομία να επιβάλλει τη λογική της στην εκπαίδευση. Εδώ όμως βρισκόμαστε στην εκ διαμέτρου αντίθετη κατεύθυνση.

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση πέρα από την παροχή παιδείας,  θα πρέπει να δημιουργεί ευκαιρίες απασχόλησης.  Και ο μόνος τρόπος για να συμβεί αυτό, είναι να βλέπουμε ποια είναι η τάση στην αγορά, και να δημιουργούμε αντίστοιχες προσαρμογές κυρίως στις δομές κατάρτισης, οι οποίες παραμένουν δυσκίνητες και απαρχαιωμένες.

Το τελευταίο διάστημα με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα του προηγούμενου καλοκαιριού αλλά και πολλά άλλα ευτράπελα, αισθάνομαι ότι η συνείδηση πολλών από εμάς υπέστη σοβαρό πλήγμα.

Λειτουργούμε πλέον σαν υπνωτισμένοι, χωρίς αμφισβήτηση, χωρίς ανάγκη για αναζήτηση της αλήθειας. Ευκολόπιστοι προς ό,τι εξυπηρετεί τα πρόσκαιρα συμφέροντά μας, ή ανακουφίζει τα κουραστικά μας διλήμματα.  Γίναμε επιρρεπείς στην πλύση εγκεφάλου και χειραγωγήσιμοι από τους εκβιασμούς.  Δε μπορούμε πλέον να καθόμαστε απαθείς θεωρώντας ότι η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη.

Όλοι οι πολίτες που συμμετέχουμε ή μπορούμε να συμμετέχουμε, ο καθένας από το μετερίζι του στη δημιουργία νέων δεδομένων, πρέπει να αποδεχθούμε το ρόλο μας και να δράσουμε. Καμία ανατροπή δε γίνεται νομοτελειακά. Πρέπει ν’ αναλάβουμε δράση η οποία δε μπορεί πια να είναι μόνο σε θεωρητικό επίπεδο. Πρέπει να συμμετέχουμε, να προτείνουμε, να διεκδικούμε και τελικά να βρισκόμαστε στη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας.

Πρώτιστα, πρέπει να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα. Βασική προϋπόθεση όμως γι’ αυτό είναι να ειπωθεί στον κόσμο η αλήθεια, όπως και οι οδυνηρές συνέπειες των πολιτικών που ακολουθούνται.

Ακόμη και στη σημερινή εποχή στην Ελλάδα πολλοί προσπαθούν να εξαπατήσουν τον κόσμο ότι υπάρχουν μαγικές λύσεις. Όμως  όπως έλεγε και ο Τζων Κέννεντυ, ο μεγάλος εχθρός της αλήθειας δεν είναι πολύ συχνά το ψέμα, το σκόπιμο, το κατασκευασμένο και το ανέντιμο, αλλά ο συνεπής, πειστικός και ανεδαφικός μύθος.

Στην Ελλάδα του σήμερα, δυστυχώς και το ψέμα και ο ανεδαφικός μύθος κυριαρχούν. Και αν ως πολίτες αυτού του τόπου δεν συνειδητοποιήσουμε πως πρέπει να εκδηλώσουμε την απέχθειά μας σ’ αυτά τα φαινόμενα και να τελειώνουμε οριστικά και αμετάκλητα, με τους δημαγωγούς και τους ψεύτες, πολύ φοβάμαι πως δεν πληρείται η βασικότερη προϋπόθεση για την εθνική μας ανάκαμψη και μάλλον το μέλλον μας προδιαγράφεται δυσοίωνο.


* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Marc Chagall (1887-1985), The Nymphs' Cave


* Για την ομιλία του Χρήστου Χωμενίδη, δείτε εδώ: http://ekyklos.gr/sb/319-omilia-xristou-xomenidi-stin-ekdilosi-tou-kyklou-ideon-sti-larisa.html 

Για την ομιλία του Ευάγγελου Βενιζέλου, δείτε εδώ: http://www.evenizelos.gr/407-speeches/conferencespeech/conferencespeech2016/5470-2016-11-01-19-30-37.html

Ομιλία Θ. Βακάλη στην εκδήλωση του Κύκλου στην Λάρισα from Evangelos Venizelos on Vimeo.

Βακάλης, Θανάσης

Ο Θανάσης Βακάλης, απόφοιτος Ιατρικής, από τον Πλατύκαμπο Λάρισας, είναι ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «ΘΕΣγάλα».